شاید خیلی از شما شنیده باشید که ماهیان زینتی یا حتی خوراکی رو با زدن هورمون درشت کردند یا تکثیرشون کردند. در این بلاگ با هم بررسی میکنیم که آیا چنین چیزی واقعیت داره یا خیر!
این ادعا که با زدن نوعی هورمون رشد ماهی بیشتر خواهد شد و به قول معروف اور سایز میشود متاسفانه حقیقت ندارد و چنین هورمونی برای این امر وجود ندارد! اما استفاده از هورمون برای تکثیر ماهی زینتی و آکواریومی امری است که در ایران و دنیا برای حداکثر بازده تولید مثلی استفاده میشود.
در تکثیر مصنوعی با استفاده از هورمون تنها میتوان زمان آزاد سازی تخمها از ماهی ماده و اسپرم از ماهی نر را تنظیم کرد و هورمون به تخلیه حداثری تخم ها کمک میکند. پس این فرضیه که هورمون باعث افزایش تولید تخم میشود و یا کیفیت تخمها را بالا میبرد صحیح نیست و هورمون تنها به آزاد سازی یکسان و همزمان تخم ها کمک میکند.
در ثانی زمان مناسب جهت تزریق به ماهی ماده بسیار اهمیت دارد که ماده از لحاظ رسیدگی جنسی در مرحلهای باشد که خود آمادگی لازم برای تخمریزی را داشته باشد. درنتیجه تزریق هورمون بدون بررسی ماده تاثیری نخواهد داشت و تنها اتلاف زمان وهزینه خواهد بود.
اما این هورمون چیست؟
در واقع عصارهای هیپوفیز آزاد ماهیان به طور صنعتی فراوری میشود و به همراه داروهای دیگر بصورت مایع تزریقی تولید میشود که هورمون تکثیر نام کرفته است.
این هورمون بر همه ماهیها موثر نیست و تنها بر برخی گونههای ماهی زینتی از خانواده کپور ماهیان ( کوی و گلدفیش) و برخی از ماهیان خانواده گربه ماهیان ( پنگوسی و کت چوبی و …) موثر است و نمیتوان این هورمون را به دیسکس یا دیگر ماهیان تزریق نمود زیرا دوز دقیق و علمی در منابع برای آن ذکر نشده است.
اما نحوه استفاده از آن به این صورت است که ابتدا ماهی از لحاظ رسیدگی تخمکها بررسی میشود و سپس توسط داروی بیهوشی بیهوش میشود. سپس وزن کشی انجام میشود و طبق وزن ماهی و جنسیت آن اقدام به محاسبه دوز مورد نیاز کرده و هورمون به صورت اصولی و توسط فرد متخصص به عضلات قرمز در ماهی تزریق میشود.
معمولا 24 تا 48 ساعت بعد از تزریق تخم ریزی آغاز میشود و ماهی پس از تخم ریزی از تخم جدا شده و لاروها جداگانه نگه داری میشوند.